به گزارش دیارجنوب، علیرضا احمدی خرم، نویسنده و هنرمند دشتستانی یادداشتی به مناسبت یکم اردیبهشت ماه روز بزرگداشت سعدی منتشر کرد که به شرح ذیل است:
یکی از ستارگان پرفروغ آسمان بی کرانه ادب فارسی بی شک شیخ اجل سعدی است.این قول نه صرفا از روی حب بسیار نگارنده به این ادیب گرانمایه است (که بی تردید نقش او در گرایش کلامی و ادبی راقم این سطور به جلوه های نو و بدیع زبان فارسی قابل کتمان نیست )بلکه از آن روی است که سعدی بی تردید حضوری مستمر در تاریخ و فرهنگ و منش و اخلاق ایرانیان دارد. او از میان قرون و اعصار رخ برتافته و به اکنون ما پیوسته است.کجا می توان هنرمندی را در تاریخ ادب یافت که چنین حضور مستمر و مداومی داشته باشد و در آموزه های انسان ساز بتوان به او رجوع کرد.
در میان اهالی ادب کمتر کسی می توان یافت که هم در پهنه ی شعر وشاعری مرتبتی والا یافته باشد و هم در عالم نویسندگی و سعدی هر دوی اینهاست.
سعدی هم درشعر نمونه ای تابناک و کم نظیر است و هم در داستان سرایی و تمثیل و حکایت. گلستان او مشحون از حکایات سراسر پند و اندرز و نکات و اشارات کم‌نظیری از وجوه متعدد زندگی است و بوستان یا سعدی نامه ی او در کنار غزلیات عاشقانه اش دل را صیقل و جان را از شوق و پند و اندرز لبریز می سازد.
سعدی استاد سخن است. از آن روی که فصاحت و بلاغت در کلام را در زبان فارسی به اوج خود رسانده است. اگر فردوسی را پاسدار حفظ زبان فارسی بدانیم بی تردید سعدی را باید حافظ آن در گذر زمان و تسهیل گر آن در زبان و فرهنگ و ادب بدانیم.
او هم در سخن سرایی و تسلط بر واژگان تبحر دارد و هم در بکار گیری آن به مقتضای زمان و مکان و در خدمت اشارات و اندرزها. سخن او را سهل و ممتنع می دانند.نه بدان معنا که شعر او و کلام او ساده است و بنابراین تاویل پذیر نیست زیرا هرمنوتیک در زبان سخن روزمره ما را نیز قابل تاویل و واکاوی می داند چه رسد به شعر سعدی.
شعر روان سعدی در میان فراز و فرود آرایه های کلام راه خود را به روانی باز میکند تا بر بستر اندیشه بنشیند. از آن روی که در نگاه اول کلامش ساده و روان است . در عمق آرایه های ادبی و زیورآلات فن شعر و کلام غوطه نمی خورد اما آنچنان ریز نقشانه و استوار و در جای خود اصیل و شریف است که در عین سادگی کسی را یارای بازآفرینی دوباره آن نیست.
تجربیاتی از آن دست پس از سرایش بوستان و گلستان فراوانند که سبک و سیاق سعدی را دنبال کرده اند اما نتوانسته اند تا بدان حد به جایگاه رفیع او دست یازند و این نشان از اوج اندیشه او در عین روانی کلام اوست.
سعدی بخش عمده ای از عمر ارجمند خویش را در سفر و سیر در ممالک گوناگون گذراند. او انسان را گرامی می شمارد و این ارج نهی را در تمامی آثار خویش فریاد می زند. انسانی که زاییده ی اندیشه ی سعدی است نه یک سره عارف است و نه کاملا زمینی بلکه انسانی است معمولی که زیست می کند و در میان دیگران نشست و برخواست دارد.
این انسان با تاسی از اخلاق و منش الهی است که در مسیر کمال مطلوب آدمی گام بر میدارد و از این روی است که قابل لمس است و دسترسی بدان ممکن.از او سخن خویش را جلا می دهیم و در زیستن نیز پندهای او راه گشا است.
سعدی همه ی بشریت را خطاب سخنان خویش می داند برخلاف بسیاری از شعرا که عموما عزلت نشین بوده اند سعدی در سفرهای طولانی و مجالست با آدمیان گوناگون از هر قومی و نژاد و ملتی کوله باری از تجربه، اندیشه و شناخت را که ماحصل نگاه تیزبین او به زوایای اندیشه آدمی است دستمایه خویش ساخت تا پس از مراجعت به شیراز دو کتاب سترگ گلستان و بوستان را بیافریند. از این روی و به مدد زیست در میان مردم و هم کلامی با آدمیان از هر قوم و قبیله و سطح اجتماعی نگرش اخلاقی و تربیتی او در آثارش در اوج قرار دارد.
او شاعر مردم است و شاعر اجتماع و از معدود شعرایی که در دوران حیات خویش اشعارش میان مردم نقل به نقل چرخید و نقل محافل گشت و خود نیز ارج و قرب و منزلت فراوان یافت.اندرزهای او شیرین است و آزار نمی دهد.
سعدی شاعری انسان ساز است که اخلاق را و پایندی به اخلاق را برای انسان حیاتی می داند. شیوه ی سلوک او عارفانه نیست اما اندرزهای او در آثارش مگر می تواند انسانی اخلاقی را نیافریند و مگر می شود او را در قله ی ادبیات تعلیمی قرار نداد؟ این آمیختگی میان قلم شیوای او و اندرزهای انسان ساز او سعدی را نه به عنوان شاعری صرفا ایرانی بلکه شاعری جهانی که محدود در زمان و مکان و پرورده ای محدود در یک جغرافیای خاص است نمی داند.
بیش از ۷۰۰ سال است که او بیش از هر شاعری به بدنه ی زیست ما و کلام رخنه کرده است. کلام او در فرهنگ گفتگوی ایرانیان رایج است. بسیاری از جملات و ابیات او به خانواده ی ضرب المثل های فارسی راه یافته اند و نقل محافل و مجالس اند.
سعدی در عالم غزل فارسی نیز در کنار دو اثر دیگر خود از پیشتازان است. در غزل عاشقانه در اوج است. غزل او روان و سرشار از علطفه و زیبایی است.
امروزه به سعدی نیاز داریم .نیاز داریم از آن روی که همیشه به اخلاق به عنوان زیربنای انسان سازی نیازمندیم و در عالم ادب سخن خوش و شیرین سعدی چونان حبه قندی برای یک فنجان چای است که لذت نوشیدن آن چای را دوچندان می کند.
